Μια συνοπτική χρονολόγηση


Με όλον το σέβας, ο πρόθυμος πατριώτης…

1824

Το «Βουλευτικόν», μετά από πρόταση 5μελούς επιτροπής υπό τον Άνθιμο Γαζή, αποφασίζει με ψήφισμά του πως αντί για την ίδρυση Λυκείων και Πανεπιστημίου, που δεν ήταν «τοῦ παρόντος καιροῦ» θα ιδρυθεί στο Άργος ένα «πρότυπο διδασκαλεῖο», το οποίο θα λειτουργούσε με έξοδα του Ιωάννη Βαρβάκη, θα ονομαζόταν «Κεντρικὸν Σχολεῖον τῆς Ἑλλάδος» και το οποίο θα είναι «…. ἡ πηγὴ τῆς Ἑλληνικῆς παιδείας διότι αὐτὸ μέλλει νὰ μορφόσῃ τους διδασκάλους».

1829

Στην προσπάθεια ανασυγκρότησης του νέου κράτους σειρά έχει η ίδρυση της Σχολής Ευελπίδων, το 1829, η οποία θα έχει συμβολή και σε έργα υποδομών τις επόμενες δεκαετίες. Την ίδια χρονιά στον οργανισμό του Ορφανοτροφείου Αιγίνης, που συντάσσει ο Ιωάννης Βενθύλος, υπάρχει η πρόβλεψη για τη λειτουργία εργοστασίων, δηλαδή εργαστηρίων, εκπαίδευσης στη Ραπτική, Βιβλιοδετική, Τυπογραφία, Τορνευτική & Πλεκτική τέχνη.

Σε έγγραφο της 4ης/12/1829 διαβάζουμε «Προσκαλοῦνται διὰ ταῦτα οἱ μαθητιῶντες νέοι καὶ ὅσοι ἔχουν ἔφεσιν νὰ ἀναδεχθῶσιν τὸ διδασκαλικὸν ἐπάγγελμα εἰς τὰ συστηθησόμενα τυπικὰ Σχολεῖα νά εὑρεθῶσιν εἰς Αἴγιναν ἐντὸς τοῦ ἐγγίζοντος Ἰανουαρίου….»

1830

Αρχίζει τη λειτουργία του «τὸ τῆς Αἰγίνης Κεντρικὸν Σχολεῖον» με δύο διδασκάλους, τον Γεώργιο Γεννάδιο και τον Ιωάννη Βενθύλο, που θα παρέδιδαν Αρχαία Ελληνικά, Ιστορία, Γεωγραφία, Φιλοσοφία και Γαλλικά.

1831

27/9/1831 δολοφονείται ο Καποδίστριας με επακόλουθο εμφύλια σύρραξη. Με παρέμβασή τους οι προστάτιδες δυνάμεις, με τη συνθήκη του Λονδίνου το 1832, ορίζουν τον Βαυαρό Όθωνα, ως βασιλιά της Ελλάδας

1833

Αποβιβάζεται στο Ναύπλιο (προσωρινή πρωτεύουσα) ο Όθωνας, με το Συμβούλιο Αντιβασιλείας από Βαυαρούς και 3500 άνδρες βαυαρικό στρατό, εγκαθιστώντας καθεστώς «απόλυτης μοναρχίας»!
Οι «προστάτιδες» δυνάμεις παραχωρούν δάνειο 60.000.000 φράγκων για την ανασυγκρότηση της χώρας, αλλά τελικά δόθηκαν:
1886 ΦΕΚ Ίδρυσης ΒΛ Δηλαδή για την ανασυγκρότηση απέμεινε το ποσό των 2.250.000 φράγκων. Φυσικά, όλο το ποσό του δανείου έπρεπε να επιστραφεί!

1834

Το 1834 έχουμε τη μεταφορά της πρωτεύουσας στην Αθήνα, η οποία είχε τότε περίπου 10.000 κατοίκους, αλλά επίσης μεταφέρεται στην Αθήνα από την Αίγινα το «Κεντρικὸν Σχολεῖον», όπου και λειτούργησε το 1836 ως το πρώτο γυμνάσιο της πρωτεύουσας και όχι πλέον ως διδασκαλείο.
Την ίδια χρονιά έχουμε τον νόμο περί Δημοτικών σχολείων ή σχολείων του λαού, μια μορφή σχολείου πολύ πρωτόλεια, με δεδομένη την έλλειψη καταρτισμένων κατάλληλα δασκάλων.
«Εις έκαστον δημοτικόν ή του λαού σχολείον, θέλουν διδάσκεσθαι τα εξής: Κατήχησις, στοιχεία της Ελληνικής, ανάγνωσις, γραφή, αριθμητική, η γνώσις των κατά τους νόμους παραδεδεγμένων σταθμών και μέτρων, η γραμμική ιχνογραφία και η φωνητική μουσική, εί δυνατόν δε, και στοιχεία της γεωγραφίας, της Ελληνικής ιστορίας, και εκ των φυσικών επιστημών τα αναγκαιότερα»
.
Ταυτόχρονα, έχουμε την ίδρυση του Διδασκαλείου ή Διδασκαλοδιδακτηρίου με σκοπό «να σχηματίζη ικανούς διδασκάλους και διδασκάλισσας» και συστήνεται «πλησίον του διδασκαλείου και σχολείον πρότυπον εις το οποίον οι εν τω διδασκαλείω θέλουν γυμνάζεσθαι πρακτικώς στο σχολαρχείν».
Με άλλα λόγια, συναντάμε την πρώτη αναφορά του όρου «πρότυπον» η οποία συσχετίζεται με το «διδασκαλείο» και την άριστη προετοιμασία των δασκάλων.

1834

Συγκροτείται ο Δήμος Αθηναίων, ως αυτοδιοικητική οντότητα και ιδρύονται τα πρωτοβάθμια σχολεία : «Α’ εν Αθήναις Δημοτικόν Σχολείον Αρρένων» & «Α΄ εν Αθήναις Δημοτικόν Σχολείον Θηλέων».
Ακόμη την ίδια χρονιά, προτείνεται από ξένους & Έλληνες επιχειρηματίες η δημιουργία της σιδηροδρομικής γραμμής Αθηνών-Πειραιώς, η οποία θα υλοποιηθεί αρκετά χρόνια αργότερα.

1836

Έχουμε σωρευτικά:
Ίδρυση με Διάταγμα «περί εκπαιδεύσεως στην αρχιτεκτονικήν» του «εν Αθήναις σχολείου των τεχνών».
"1. Θέλει συστηθή τώρα πλέον εις Αθήνας σχολείον, εις το οποίον, θέλουν διδάσκεσθαι την Κυριακήν και τας εορτάς, όσοι επιθυμούν να μορφωθώσιν ως αρχιτεχνίται (μαΐστορες) εις την αρχιτεκτονικήν."
Ιδρύεται με Διάταγμα το «Πανεπιστήμιον του Όθωνος», μετέπειτα των Αθηνών.
Ίδρυση των (Βασιλικών) ελληνικών σχολείων, τριετούς φοίτησης και των (Βασιλικών) γυμνασίων, τετραετούς φοίτησης. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως έχουμε αναφορά σε Γυμνάσια και στη σχέση τους με τα Δημοτικά, ήδη από το 1834 και την ίδρυση των δεύτερων.
Επίσης, εκδίδεται διάταγμα για τους υπότροφους υποψήφιους «δια τας διδασκαλικάς θέσεις»

1837-1869

Σε αυτό το χρονικό διάστημα δημιουργήθηκαν σταδιακά:
1886 ΦΕΚ Ιδρυσης ΒΛ Ακόμη το «Εθνικό Πανεπιστήμιο» με 5.245 φοιτητές, αλλά πτυχίο πήραν μόνο 1.339

1841

Ίδρυση της Εθνικής Τράπεζας, η οποία έχει τη δυνατότητα να εκδίδει χαρτονομίσματα και σταματά η εισαγωγή των υπερτιμημένων αργυρών ξένων νομισμάτων, που κυριαρχούσε στη νομισματική πολιτική και υπερχρέωσε το νεοσύστατο ελληνικό κράτος.
[ 1 ] 1841 ETE Στην Εθνική Τράπεζα αρχικά κατατίθεται το σύνολο των χρημάτων της δωρεάς του Βαρβάκη.

1843

Έχουμε την έκδοση του Διατάγματος «Περί οικοδομής Γυμνασίου (Λυκείου) του Ι. Βαρβάκη» [ 1 ] 1843ΦΕΚ[ 2 ] 1843ΦΕΚ[ 3 ] 1843ΦΕΚ[ 4 ] 1843ΦΕΚ
Σε αυτό γίνεται εκτενής αναφορά «στον αγαθοεργόν σκοπόν του αοιδίμου αφιερωτού», για τη «συντήρηση του ρηθέντος Γυμνασίου (Λυκείου) του Βαρβάκη, τη μισθοδότησιν του οριζομένου μέλους της εφορείας κυρίου Ιωάννη Βαρβάκη ….την συνταξιοδότησιν απόρων μαθητών εκ των οποίων … λαμβάνεσθαι εξ ενδεών και ικανών Ψαριανών, προτιμωμένων μεταξύ αυτών των εκ του γένους του αοιδίμου αφιερωτού καταγομένων και … την αποστολήν νέων τινών εις τα σχολεία της Ευρώπης προς εκμάθησιν της Ναυτικής Επιστήμης και ακολούθως εις την συντήρησιν του εν οικείω καιρώ και τόπω παρά της Β. Κυβερνήσεως συσταθησομένου Βασιλικού Ναυτικού σχολείου».

Την ίδια χρονιά έχουμε και την ανα-διοργάνωση του Σχολείου των Τεχνών που είχε συσταθεί το 1936. [ 5 ] 1843ΦΕΚ

Ολόκληρη την περίοδο από το 1943 μέχρι το 1857, αλλά και αργότερα, ένα σημαντικό στοιχείο που θα επηρεάσει τις εξελίξεις σχετικά με το Βαρβάκειο αποτελεί η αναδιοργάνωση του «εν Αθήναις σχολείου των τεχνών» και οι συνεχείς, όλη αυτή την περίοδο, αλλαγές στο θεσμικό της πλαίσιο.

1843

Για να έχουμε μια εικόνα της εποχής, η Αθήνα είχε σαν όριο (εκτεινόταν) την πλατεία Λουδοβίκου (σημερινή πλατεία Κοτζιά). Στο τέρμα της Σταδίου (σημερινά Χαυτεία) υπήρχε το εξοχικό καφενείο του αγωνιστή μπάρμπα Γιάννη Χάφτα και η ίδια η Σταδίου ήταν μια βαθιά ρεματιά με ακαθαρσίες και μόνο από λίγα σημεία διασχιζόταν με υποτυπώδεις ξύλινες γέφυρες. Ακόμη η (σημερινή) Λεωφόρος Αμαλίας ήταν χωματόδρομος & εξοχικός περίπατος για την πρώτη βασίλισσα, η οποία μάλιστα είχε ζητήσει να φυτευτεί με πιπεριές, το αγαπημένο δένδρο της που ήταν ανθεκτικό στις ξηρασίες και δημιουργούσε ωραίες σκιές! Οι εξελίξεις εκείνης της χρονιάς είναι ραγδαίες, με την επανάσταση της 3ης Σεπτέμβρη 1843-3 Σεπτέμβρη και τη μετάβαση από την απόλυτη στη συνταγματική μοναρχία.

1857

Το 1857 είναι σημαδιακή χρονιά καθώς μετά από περίπου 15 χρόνια επιλέγεται, επιτέλους, η θέση ανέγερσης & θεμελιώνεται το κτήριο του Βαρβακείου στην οδό Αθηνάς.[ 1 ] 1857ΦΕΚ
Το 1860 έχουμε την ολοκλήρωση της ανέγερσής του.

1857-1897

Αρχικά, παραθέτουμε ορισμένα στοιχεία που δείχνουν την ανάπτυξη της Ελληνικής Οικονομίας του νεοσύστατου Κράτους.
Tο 1870 καταγράφεται ο μέγιστος αριθμός 2.500 ελληνόκτητων ποντοπόρων ιστιοφόρων, με τη χώρα μας να είναι η 6η ευρωπαϊκή ναυτιλιακή δύναμη, ναυπηγημένων μάλιστα στα νησιά του Ιονίου και του Αιγαίου!
Tο 1860 η αγροτική παραγωγή συνεισφέρει στο 79,2% του ΑΕΠ, ενώ το
1887 έχει μειωθεί στο 66% του ΑΕΠ. Αντίθετα, η παραγωγικότητα της εργασίας από το 30,41 το 1860, αυξάνεται στο 44,72 το 1887, μετρούμενη σε Συμβατές Μονάδες.Στοιχεία αντλήθηκαν από το Κωστής Κ. & Πετμεζάς, Σ. (επιμ) "Η Ανάπτυξη της Ελληνικής Οικονομίας τον 19ο Αιώνα", Αθήνα, 2006, και στα Πετμεζάς, Σ. Αγροτική οικονομία, σελ. 103-152, Αγριαντώνη, Χ. Βιομηχανία, σελ. 218-251, Χαρλαύτη, Τ., Ναυτιλία, σελ. 421-462
Το 1887, η εξαγωγή σταφίδας αντιστοιχεί στο 25% του ακαθάριστου προϊόντος του πρωτογενούς τομέα, ενώ το 1888 η παραγωγή της ανέρχεται σε 162.000 τόνους, αξίας ίσης με το 70% του εισαγώμενου σίτου.
Το 1884 με την εφαρμογή προστατευτικών μέτρων της ελληνικής παραγωγής (Τρικουπικό δασμολόγιο), έχουμε την πολιτική οικονομικής ανάπτυξης, μέσω των δημόσιων έργων και των συγκοινωνιακών υποδομών, του Χαρίλαου Τρικούπη. Η πολιτική αυτή ευνοεί τον εκσυχρονισμό και τη βελτίωση της εκμηχάνισης στη Βιομηχανία. Παράλληλα, εφαρμόζεται τα επόμενα χρόνια, μια "εκπαιδευτική" πολιτική που στοχεύει στο να αντιμετωπίσει αποφασιστικά την έλλειψη ανθρώπινων πόρων, εξειδικευμένων σε τομείς υποστήριξης των τεχνικών έργων, της αναπτυσσόμενης βιομηχανίας και της εκμηχάνισης του αγροτικού τομέα.
Η ίδρυση του Βαρβακείου και η μετεξέλιξη της Σχολής Βιομηχάνων Τεχνών, αποτελούν ένα ενδεικτικό παράδειγμα αυτής της προσπάθειας.

Συνοπτικά ενδεικτικά στοιχεία για την περίοδο 1857-1897:
1857 	Ξεκινά η κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής Πειραιάς-Θησείο,
	η οποία παραδίνεται το 1869.
1873 	Το σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου με αρνητικούς πρωταγωνιστές
	τον Ανδρέα Συγγρό και τον Σερπιέρι της Μεταλλουργεία Λαυρίου
	όπως είχε μετεξελιχθεί η ιταλο-γαλλική Σερπιέρι-Ρου-Φρασινέ 
1881	Προσαρτάται η Θεσσαλία κ μέρος της Ηπείρου
1882	Ξεκινούν τα έργα της σιδηροδρομικής πολιτικής Τρικούπη
	από το δίκτυο της Πελοποννήσου. Σε συνεργασία με την 
	Ελληνική Εταιρεία Μεταλλουργείων Λαυρίου, η οποία αναλαμβάνει
	την χρηματοδότηση & κατασκευή της διασύνδεσης Αθηνών - Λαυρίου
	με αντάλλαγμα την φορολογική οφειλή της εταιρείας, 
	από την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων του Λαυρίου, 
	προς το ελληνικό δημόσιο.
1883	Ξεκινά το Orient Express.  Λειτουργεί ο πρώτος δημοτικός
	σιδηρόδρομος μήκους 13χλμ μεταξύ Πύργου – Κατάκωλου
1884	Σύναψη δανείου 170 εκατομμυρίων δρχ για 
	ναυτικές και σιδηροδρομικές δαπάνες
1885 	Στρατιωτικές κινητοποιήσεις, κακή συγκομιδή Θεσσαλικού κάμπου
	ολοκλήρωση της σιδηροδρομικής γραμμής Αθηνών – Λαυρίου.
	Ήττα Χαρίλαου 	Τρικούπη στις εκλογές! 
1887-1891 νέες συμβάσεις επέκτασης σιδηροδρομικών συνδέσεων 
	για Πειραιά – Λάρισα- Σύνορα, το υπόλοιπο της Πελοποννήσου
	και τη γραμμή της Αιτωλοακαρνανίας
1894	Οικονομική κρίση
1897	Ελληνοτουρκικός πόλεμος

1886

Έχουμε το Βασιλικό Διάταγμα «Περί ιδρύσεως Λυκείου & περί προγράμματος των διδακτέων μαθημάτων εν τω Βαρβακείω Λυκείω»
[1]1886 ΦΕΚ Ιδρυσης ΒΛ [2]1886 ΦΕΚ Ιδρυσης ΒΛ [3]1886 ΦΕΚ Ιδρυσης ΒΛ

Το Βαρβάκειον Λύκειον, αν και ισότιμο με τα λειτουργούντα από την εποχή του Όθωνα τριετή Ελληνικά σχολεία & τετραετή Γυμνάσια, αφού έχει συνολικά επτά (7) τάξεις, αποτελεί «καινοτομία» ως προς τη «διαφοροποίησή» του στη φιλοσοφία του αναλυτικού και ωρολογίου προγράμματος σπουδών, το οποίο είναι προσανατολισμένο στις θετικές και κυρίως τεχνικού χαρακτήρα γνώσεις, οι οποίες θα εξασφάλιζαν τη συνέχεια των αποφοίτων είτε στην επαγγελματική σχολή Βιομηχάνων τεχνών είτε στην Ευελπίδων είτε για άμεση απασχόληση στα μεγάλα έργα υποδομών.

Η διδασκαλία ορυκτολογίας 1886 Ορυκτολογία, τα εφαρμοσμένα μαθηματικά περιγραφικής γεωμετρίας, η ιχνογραφία-σχεδιογραφία 1843ΦΕΚ και στις 7 τάξεις1843ΦΕΚ, όπου οι μαθητές καλούνται να ασκηθούν στη χρήση κατάλληλων ιχνογραφικών εργαλείων, φανερώνουν τον εφαρμοσμένο, τον πρακτικό προσανατολισμό που είχε το σχολείο κατά την ίδρυσή του από τον ΤρικούπηΧαρίλαος Τρικούπης
Ο Τρικούπης κυβερνά την Ελλάδα απότο 1882 μέχρι το 1895, με μικρά διαλείμματα, κατά τα οποία ο αντίζηλός του Δεληγιάννης θα κατορθώσει να καταλάβει την εξουσία. Επιδιώκει να αναμορφώσει τον κρατικό μηχανισμό (διοίκηση, διακιοσύνη, στρατό) και προσπαθεί να καταπολεμήσει τη διαφθορά που παραμορφώνει τη λειτουργία του κοοινοβουλευτικού πολιτεύματος. Αφιερώνεται επίσης στην κατασκευή δημοσίων έργων που είναι απαραίτητα και καθοριστικά για τον εκσυγχρονισμό της οικονομικής δραστηριότητας. Υπέρτατη φιλοδοξία του είναι να σταθεροποιήσει τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας, πράγμα που, κατά τη γνώμη του, απαιτεί αποκατάσταση ομαλών σχέσεων με τους Τούρκους. Ο Τρικούπης, που θεμελιώνει την πολιτική του στην εισροή ξένων κεφαλαίων, θα επιτύχει αξιοσημείωτα αποτελέσματα στον τομέα των δημοσίων έργων, αλλά δεν θα κατορθώσει να αποτρέψει την χρεοκοπία του ελληνικού δημοσίου. από το "Οι πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα" J. Meynaud κ.α, σ.55-56
, απόλυτα συμβατό με τον αναπτυξιακό σχεδιασμό του.


Το πλήρες νομοθέτημα: Bαρβάκειο Λύκειο 1886

1887-1888

Τη διετία 1887 – 1888 με τους νόμους "Περί οργανισμού του εν Αθήναις σχολείου των βιομηχάνων τεχνών" και "Περί αντικαταστάσεως άρθρων του περί οργανισμού του σχολείου των βιομηχάνων τεχνών", συνδέεται1888ΦΕΚ το Βαρβάκειο -πρακτικό- Λύκειο, ουσιαστικά με το σχολείο των βιομηχάνων τεχνών.
"Αρθρον 6. Το άρθρον 7 τού νομου ΑΦΜΑ' άντικαθίσταται διά τού επομένου. «'Ev τή σχολή τών πολιτικών μηχανικών τή τών μηχανουργών κατατάσσονται α'. οί άπό προτύπου λυκείου άποφοιτώντες μαθηταί και οί της τρίτης Τάξεως τού στρατιωτικού σχολείου τών Ευελπίδων μετά προηγουμένη έν τω σχολείω τών βιομηχάνων τεχνών δοκιμασίαν είς τά τεχνικά μαθήματα και είς τεχνικές σχεδιάσεις καί β’. οί φέροντες άπολυτήριον γυμνασίου του Κράτους μετά δοκιμασίαν εν μεν τω πρωτύπω λυκείω είς τά μαθήματα άτινα δεν ήκροάσθησαν, εν δε τω σχολείω των βιομηχάνων τεχνών εις τα τεχνικά μαθήματα και είς τας σχεδιάσεις.»
Με τις συγκεκριμένες νομοθετικές παρεμβάσεις γίνεται μια απόπειρα από τη μία να αποκτήσει περισσότερο "τεχνικό" χαρακτήρα, η Σχολή Βιομηχάνων Τεχνών, το μετέπειτα Μετσόβειο Πολυτεχνείο, ενώ από την άλλη η σύνδεση του Βαρβακείου, με την εισαγωγή των αποφοίτων του μέσω της "ειδικής" δοκιμασίας, να καταστήσει ελκυστικές τις τεχνικές σπουδές (μέσου & ανώτερου τεχνικού επιπέδου), προσδοκώντας να αντιμετωπιστεί η έλλειψη τεχνικά καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού.
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός πως στο διάστημα 1864-1890 αποφοίτησαν μόνο 40 μηχανουργοίΑγριαντώνη, Χ. Βιομηχανία στο Κωστής Κ. & Πετμεζάς, Σ. (επιμ) "Η Ανάπτυξη της Ελληνικής Οικονομίας τον 19ο Αιώνα", Αθήνα, 2006, σελ. 218-251 από τη Σχολή των βιομηχάνων τεχνών, από τους οποίους οι περισσότεροι απορροφήθηκαν στο Πολεμικό Ναυτικό, ενώ η πλειοψηφία των σπουδαστών επέλεγε τη σχολή των πολιτικών μηχανικών και την απασχόλησή του στην οικοδομή και στα δημόσια έργα υποδομών αντί της βιομηχανίας.

1911

Το 1911 για πρώτη φορά από την ίδρυσή του το Βαρβάκειο Πρακτικό Λύκειο στεγάζεται στο κτήριο της οδού Αθηνάς, δηλαδή στην έδρα του.

[ 1 ]1886 ΦΕΚ Ιδρυσης ΒΛ

1913

Μια σειρά νομοσχεδίων για την αναμόρφωση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, της μέσης και της τεχνικής προετοιμάζονται, αλλά δεν ψηφίζονται (ο Δ. Γληνός και ο Εκπαιδευτικός Όμιλος ενεργά συμμετέχουν σε αυτήν την προσπάθεια), υπήρξαν όμως ο προπομπός των αλλαγών, κυρίως, του 1929.

1914

Οι διατάξεις των παρακάτω νόμων, ψηφισμένες μάλιστα σε ιδιαίτερα ταραγμένη περίοδοΜετά το τέλος των Βαλκανικών πολέμων εξακολουθούσαν να παραμένουν ανοιχτά εθνικά ζητήματα, ιδίως στο Ανατολικό Αιγαίο, αφού η Τουρκία δεν δεχόταν την παραχώρηση των νησιών στην Ελλάδα. Οι σχέσεις των δύο χωρών επιδεινώθηκαν εξαιτίας των διωγμών που οι Νεότουρκοι είχαν ξεκινήσει εναντίον των ελληνικών πληθυσμών της Μ. Ασίας και της Ανατ. Θράκης. Επιπλέον, με το ξέσπασμα του Α΄ παγκοσμίου πολέμου την ίδια χρονιά προκλήθηκε εσωτερικό ρήγμα στη χώρα, αφού υπήρχε απόλυτη διάσταση απόψεων μεταξύ του βασιλιά Κωνσταντίνου και του πρωθυπουργού Βενιζέλου σχετικά με τη στάση που έπρεπε να τηρηθεί και που γρήγορα θα οδηγούσε στον εθνικό διχασμό. για τη χώρα, αναδεικνύουν τη σπουδαιότητα που είχε αποκτήσει στο εκπαιδευτικό σύστημα η Βαρβάκειος Σχολή και ως εκ τούτου ο ιδιαίτερος ρόλος που της επιφυλλασσόταν, ειδικά στον τομέα της Τεχνικής Εκπαίδευσης και της επιμόρφωσης εκπαιδευτικών. Η άμεση σύνδεσή της με το υπό ίδρυση "Διδασκαλείο Τεχνικής Εκπαιδεύσεως", σηματοδοτεί μια απόπειρα της Πολιτείας, η οποία διήρκεσε δεκαετίες και εν πολλοίς παρέμεινε ανολοκλήρωτη, να ενισχύσει την τεχνολογική διάσταση της εκπαίδευσης, η οποία αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας.

(31/12/2014)
Νόμος 240 Περί διοικήσεως της δημοτικής και μέσης εκπαιδεύσεως", όπου αναφέρεται ως προσόν για τη θέση του Γενικού Επιθεωρητού η 2ετής υπηρεσία ως Δ/ντής στο Βαρβάκειο Λύκειο.

Νόμος 572 "Περί ιδρύσεως διδασκαλείου της τεχνικής εκπαιδεύσεως"

Άρθρον 1. «Προς μόρφωσιν του διδακτικού προσωπικού των κατωτέρων τεχνικών σχολών και των καθηγητών των τεχνικών μαθημάτων εν τοις διδασκαλείοις και τις σχολείοις της μέσης εκπαίδευσεως ιδρύεται εν Αθήναις διδασκαλείον της τεχνικής εκπαιδεύσεως»…..

Άρθρον 14. «Δια Βασ. Διατάγματος το διδασκαλείον της τεχνικής εκπαιδεύσεως δύναται να αποτελέση ίδιον τμήμα του Βαρβακείου Λυκείου εν τοιαύτη δε περιπτώσει αι δαπάναι εν γένει της λειτουργίας αυτού καταβάλλονται εκ των πόρων του κληροδοτήματος του Ιω Βαρβάκη. Διά Βασ. Διατάγματος, επίσης μετά από γνωμοδότησιν του εκπαιδευτικού συμβουλίου, η διεύθυνσις του διδασκαλείου της τεχνικής εκπαιδεύσεως δύναται να ανατεθή εις τον διευθυντήν του Βαρβακείου Λυκείου.


[ 1 ]1914_Ιδρυση ΔιδασκΤεχνΕκπ

1915

Το ιστορικό κτήριο επιτάσσεται από την Χωροφυλακή για τις ανάγκες του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και το Βαρβάκειο απομακρύνεται από τις εγκαταστάσεις του!
Ενώ με τον Νόμο 573 Περί εκποιήσεως του διδακτηρίου του Βαρβακείου Λυκείου και ανεγέρσεως νέου τοιούτου, με δήμαρχο Αθήνας τον Εμμανουήλ Μπενάκη, ξεκινά μια περίοδος «ταλαιπωρίας» για το Βαρβάκειο, αν και δεν εφαρμόζεται λόγω της κήρυξης του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.

[ 1 ]1915 ΦΕΚ Εκποιήσεως ΒΛ! [ 2 ]1915 ΦΕΚ Εκποιήσεως ΒΛ!

1917

Με διατάξεις του παρακάτω νόμου, η σχέση του Βαρβακείου με το Διδασκαλείο Τεχνικής Εκπαίδευσης γίνεται ακόμη στενότερη, καθώς καθιερώνεται αμφίδρομη διδακτική κινητικότητα μεταξύ τους.

(11/10/2017)
Νόμος 940 "Περί μεταρρυθμίσεως και συμπληρώσεως διατάξεων τινών του νόμου 572 «Περί ιδρύσεως διδασκαλείου της τεχνικής εκπαιδεύσεως» "
Άρθρον 1. «……. Οι καθηγηταί του Βαρβακείου Λυκείου υποχρεούνται, μετά πρότασιν του εκπαιδευτικού συμβουλίου, να διδάσκωσιν μαθήματα της ειδικότητας αυτών και εν τω διδασκαλείω της τεχνικής εκπαιδεύσεως, ομοίως δε οι τούτου καθηγηταί εις το Βαρβάκειον Λύκειον……»
(23/12/2017)
Βασ. Διάταγμα "Περί τροποποιήσεων εις το πρόγραμμα των εν τω διδασκαλείω της τεχνικής εκπαιδεύσεως διδασκομένων μαθημάτων"

[ 1 ]1917 N.940

1919

Νόμος 2242 Περί τροποποιήσεως διατάξεων τινων του νόμου 572 «περί Διδασκαλείου της Τεχνικής Εκπαιδεύσεως»

Νόμος 2244 Περί μεταρρυθμίσεως του Βαρβακείου Λυκείου

Άρθρον 1. 1.Το δια του Β. Διατάγματος της 6ης Οκτωβρίου 1886 ιδρυθέν Λύκειον, μεταρρυθμίζεται κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου, εις πρότυπον πρακτικόν Λύκειον.
2. Σκοπός του Λυκείου τούτου είνε η ανωτέρα γενική μόρφωσις των τροφίμων αυτού και η αυτάρκης προπαιδεία τούτων εις σπουδήν των θετικών επιστημών. Χρησιμεύει δε ως πρότυπον σχολείον του φυσικομαθηματικού τμήματος του Διδασκαλείου της Μ. Εκπαιδεύσεως.
3. Το ίδρυμα τούτο συντηρείται εκ των πόρων του κληροδοτήματος του Ιωάννου Βαρβάκη και καλείται Βαρβάκειον Λύκειον.

Άρθρον 2. 1.Το Βαρβάκειον Λύκειον έχει τέσσερας ενιαυσίους τάξεις, εγγράφονται δε εις την Α΄τάξιν αυτού, μετ΄ευδόκιμον εισιτήριον εξέτασιν και κατά σειρά επιτυχίας, οι κεκτημένοι απολυτήριον ελληνικού σχολείου ή ενδεικτικόν προαγωγής εξ αντιστοίχου τάξεως άλλου σχολείου της Μ. Εκπαιδεύσεως.
……. 6. Οι κεκτημένοι απολυτήριον του Πρακτικού Λυκείου δύνανται να εγγράφωνται κατά τας ισχύουσας διατάξεις εις τας σχολάς του Εθνικού Πανεπιστημίου, τας Ανωτέρας Σχολάς του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, την Στρατιωτικής Σχολής των Ευελπίδων και πάσαν άλλην ανωτέρας Τεχνικής ή επαγγελματικής σχολήν…
Στο άρθρο 7 ορίζεται επιτροπή «….εις ην ανατίθεται α) η εκλογή του γηπέδου, εις ο πρέπει να ανεγερθή νέον διδακτήριον του Βαρβακείου Λυκείου μεθ’ όλων των παραρτημάτων αυτού, δυνάμενον να περιλάβη και το διδασκαλείον της μέσης εκπαιδεύσεως….»
Στο άρθρο 8 δίνεται η δυνατότητα στον Υπουργό των Εκκλησιαστικών και της Δημόσιας Εκπαιδεύσεως …να ιδρύη και άλλα πρακτικά Λύκεια του τύπου του δια του παρόντος νόμου ιδρυομένου ή και να μετατρέπει εις τοιαύτα τινά των λειτουργούντων κλασσικών γυμνασίων.

Νόμος 2245 Περί μεταρρυθμίσεως και συμπληρώσεως του Διδασκαλείου της Μ. Εκπαιδεύσεως
Τροποποιείται ο νόμος του 1910 και δημιουργούνται τμήματα φιλολογικό & φυσικομαθηματικό και το δεύτερο συνδέεται με το Βαρβάκειο Λύκειο


1929

Νόμος 4373. Περί διαρρυθμίσεως των σχολείων της Μ. Εκπαιδεύσεως
Άρθρον 2. Σχολεία της Μέσης Εκπαιδεύσεως είνε τα Γυμνάσια και τα Πρακτικά Λύκεια
Νόμος 4376. Περί ιδρύσεως Πειραματικών Σχολείων εν τοις Πανεπιστημίοις Αθηνών και Θεσσαλονίκης
Άρθρον 1. 1. Προς θεωρητικήν και πρακτικήν παιδαγωγική μόρφωσιν των μελλόντων καθηγητών των σχολείων της Μέσης Εκπαιδεύσεως, άμα δε και προς θεραπείαν της παιδαγωγικής επιστήμης ιδρύεται εν τοις Πανεπιστημίοις Αθηνών και Θεσσαλονίκης ανά εν Πειραματικόν Σχολείον…»
Άρθρον 10. Εις το Πειραματικόν Σχολείον υποχρεούνται να φοιτήσωσι προς παιδαγωγικήν και διδακτικήν άσκησιν επί εξ μήνας πάντες οι πτυχιούχοι της Φιλοσοφικής, Θεολογικής και της των Φυσικών και Μαθηματικών Σχολής του Πανεπιστημίου οι θέλοντες να ασκήσωσι το έργον του διδασκάλου και μετά την λήψιν του πτυχίου αυτών. Έκαστος τούτων μετά το πέρας της εξαμήνου ασκήσεως,………, λαμβάνει παιδαγωγικόν πτυχίον ……. Μόνον δε διά της λήψεως του παιδαγωγικού τούτου πτυχίου κτάται το δικαίωμα του διορισμού εις θέσεις καθηγητών των σχολείων Μ. Εκπαιδεύσεως

Δεκαετία 1930

Στιγμιότυπα σχολικής ζωής

Ο Σύλλογος Διδασκόντων1930 Ο Σύλλογος Διδασκόντων

Πρωινή συγκέντρωση1930 Πρωινή συγκέντρωση

Στο σχόλασμα προς την ΠλατείαΣτο σχόλασμα

Χορωδία1930 Χορωδία

Πρόσκληση εκδήλωσης1930 Πρωινή συγκέντρωση

Εκδρομή στην Πεντέλη με ...πούλμαν!1930 Εκδρομή Πεντέλης

Εκδρομή στην Πεντέλη με ...όνο!1930 Εκδρομή Πεντέλης

1936

ΑΝ 42. Περί καταργήσεως του θεσμού και των θέσεων των αιρετών μελών του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου ΑΝ 247. Περί καταργήσεως και μετατροπής σχολείου τινών Μέσης Εκπαιδεύσεως κλπ. Άρθρον 7. Διά Β. Διατάγματος, προκαλουμένου υπό του Υπουργού Θρησκευμάτων και Παιδείας, δύνανται να ιδρυθώσι δύο μεν εν Αθήναις, ανά εν δ’ εν Θεσσαλονίκη, Πειραιεί, Σπέτσαις, Κέρκυρα και Πάτραις πρότυπα γυμνάσια ή να μετατρέπωσιν εις τοιαύτα εκ των ήδη λειτουργούντων εν τοις οποίοις επιτρέπεται τη εγκρίσει του Υπουργού, μετά γνώμην του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου, παρέκκλισις από του εν τοις λοιποίς γυμνασίοις εφαρμοζομένου προγράμματος.

1937

ΑΝ 770. Περί των σχολείων της Μέσης Εκπαιδεύσεως
Άρθρον 2. Σχολεία της Μέσης Εκπαιδεύσεως είναι τα γυμνάσια, αι εμπορικαί σχολαί, τα πρακτικά λύκεια, αρρένων και θηλέων, τα αστικά σχολεία αρρένων και θηλέων και οι κατώτεροι κύκλοι γυμνασίων. Ως σχολεία μέσης εκπαιδεύσεως νοούνται και τα Πειραματικά σχολεία, τα πρότυπα του διδασκαλείου Μέσης εκπαιδεύσεως, αι ιερατικαί σχολαί και τα κατώτερα επαγγελματικά σχολεία.

Άρθρον 19. Τα υπό αναγκαστικού νόμου υπ’ αριθ. 247 (1936) ιδρυθέντα πρότυπα γυμνάσια, εις τα οποία προστίθεται και η Ζωσιμαία σχολή των Ιωαννίνων και η εν Σπέτσαις Αναργύρειος και Κοργιαλένειος Σχολή περιλαμβανόμενα εις τον ανωτέρω αριθμόν των 120, ως και τα Πειραματικά γυμνάσια και τα πρότυπα της Βαρβακείου Μέσης Σχολής μετατρεπόμεναΜε αυτές τις διατάξεις των αναγκαστικών νόμων της δικτατορίας του Ιωάννη Μεταξά καταργείται στην ουσία το θεσμικό πλαίσιο του 1886, του 1914, του 1917 και του 1919, με το οποίο ο ρόλος του Βαρβακείου συνδεόταν στενά με τον σχεδιασμό της Πολιτείας για τα χαρακτηριστικά του μοντέλου παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας, αλλά και με τον εκπαιδευτικό σχεδιασμό, ιδιαίτερα δε με την πτυχή της εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών. Σε συνδυασμό δε με την επιχειρούμενη από το καθεστώς της 4ης Αυγούστου, την ίδια χρονιά, προσπάθεια εκποίησης του κτηρίου του Βαρβακείου, ενόσω αυτό ήταν σε λειτουργία(!!!), φανερώνει μια αίσθηση "δυσανεξίας", τουλάχιστον, σε ό,τι συμβόλιζε η μέχρι εκείνη τη στιγμή ιστορία του Βαρβακείου όσον αφορά την οργάνωσιν και τας διατάξεις του παρόντος, εξακολουθούσι λειτουργούντα κατά τα λοιπά συμφώνως προς τας διατάξεις των οικείων νόμων.


ΑΝ 1904. Περί εκποιήσεως του κτιρίου του Βαρβακείου Λυκείου μετά του περιβόλου του.
Άρθρον 1. Επιτρέπεται η εκποίησις του διά του κληροδοτήματος του αειμνήστου Ιωάννου Ανδρέου Βαρβάκη ανεγερθέντος κτιρίου Βαρβακείου Λυκείου μετά του οικοπέδου και της περιοχής του, άτε του σκοπού του διαθέτου καθισταμένου απολύτως ανεφίκτου εφεξής, λόγω της παλαιότητας του κτιρίου και του σήμερον ακαταλλήλου της θέσεως ένθα κείται τούτο.
Άρθρον 4. Εξαιρετικώς και κατά παρέκκλισιν …δύνανται ….να εκποιήσωσιν εις τον Δήμον Αθηναίων το κτίριο του Βαρβακείου Λυκείου μετά του οικοπέδου και του διά τοίχου περιπεφραγμένου προαυλίου του…

1944

Στα γεγονότα του Δεκέμβρη του 1944 στην Αθήνα, το κτίριο της οδού Αθηνάς υφίσταται σοβαρές ζημιές 1944
«Ἦτο δυνατή και ἐπεβάλλετο να γίνη αποκατάστασίς του, χάριν της ωραίας αρχιτεκτονικής του και της ἱστορικῆς του ἀξίας, ἀλλά καί χάριν τοῦ πρακτικοῦ σκοποῦ τόν οποίον ἐξυπηρέτει.»
Καθηγητής ΕΜΠ Κων. Μπίρης, διαφωνώντας με την κατεδάφισή του τον Φλεβάρη του 1956
, αλλά όχι ανεπανόρθωτες, που οδηγούν στην αναγκαστική αναζήτηση άλλης στέγης. Μεσολαβεί ένα σχετικά μικρό χρονικό διάστημα κατά το οποίο Βαρβάκειο δεν λειτουργεί.

η Ιστορία συνεχίζεται ....